verfplanten

Geschiedenis

Tot de tweede helft van de negentiende eeuw, nog niet zo gek lang geleden, werd textiel uitsluitend geverfd met natuurlijke kleurstoffen, zoals planten, insecten en weekdieren. Men maakte onderscheid in kleurstoffen die het meest optimaal waren. Kleuren die goed bestand waren tegen het wassen en het zonlicht. Deze kleuren werden in Frankrijk de grand-teints genoemd. Slechts drie planten kwamen als grand-teint in aanmerking, Wede voor blauw, Meekrap voor rood en Wouw voor geel.

In de middeleeuwen hadden de monniken ook goede verfplanten geclassifeerd. Deze classificatie telt meer planten en is te herkennen aan de latijnse naam Tinctoria. De latijnse naam van bv Wede is Isatis Tinctoria.

Veel van de oude verftechnieken zijn vergeten door de ontwikkeling van synthetische kleurstoffen waarmee ook de ambacht en kennis van het verven met planten is verdwenen.

Ambacht

Op dit moment is het verven van textiel het meest vervuilende onderdeel bij de productie van onze kleding. Het verbruikt veel kostbaar water en chemicalieën, zoals pfas en metalen. Het kan ook anders. Met goede wetgeving en voortschrijdende technieken kunnen we zeker stappen gaan maken. De Verfplanterij richt zich op het ambacht, om te laten zien en ervaren hoe het anders kan, 100% natuurlijk ☘️

Wat zijn verfplanten?

Bloemkleuren in onze tuin, op ons balkon en in de vrije natuur zijn vaak diep van kleur maar dat maakt niet dat ze allemaal even geschikt zijn om mee te verven of inkt van te maken. Planten waarvan de kleurstof diep in de vezel weet door te dringen en goed de kleur houdt onder invloed van water en licht, noemen we verfplanten.

Met verfplanten kan je kleuren op wol, zijde, katoen of papier. De kleuren die bij het natuurlijk verven ontstaan zijn iedere keer weer verrassend. De kleur is afhankelijk van het tijdstip van het plukken, groeiomstandigheden van de plant en het verfproces zelf en zal je iedere keer weer verwonderen.

Lokaal

Je kan je laten verrassen door de intense en rijke kleuren van planten die in onze buurt groeien. Het verven is vooral veel experimenteren en dat sommige kleuren op den duur zullen vervagen, ach ja, het is natuur, gelukkig maar.

In de buurt of in je tuin kan je op zoek gaan naar Afrikaantjes, Bloedzuring, Boerenwormkruid, Brandnetel, Cosmea, Druivenblad, Duizendblad, Duizendknoop, Fluitenkruid, Guldenroede, Kaasjeskruid, Verfkamille, Meekrap, Meisjesogen, Riet, Sint Janskruid, Varen, Vlinderstruik, Vrouwenmantel, Walnoot, Wouw en nog wel veel meer……

Over de Verfplanterij

De Verfplanterij is een initiatief van Femmy de Boer.

Na het volgen van de eco-verf opleiding bij de werkplaats voor kunst en ambacht van Anja Schrik in 2023 ontwikkelde het verfplantvirus zich bij haar tot een passie. Het kantoorleven begon geleidelijk aan steeds meer te knellen wat resulteerde in een rigoureus besluit. Het gedag zeggen van dit kantoorleven.

“Ik had het idee dat wat ik aan het doen was niet heel betekenisvol was”, vertelt de Amersfoortse. ,,Dat ik me op mijn 65ste zou afvragen: wat heb ik eigenlijk voor de wereld gedaan in mijn leven? Het was tijd om iets nieuws te doen, iets geks en vooral: iets duurzaams.”

Interview door Thijs Tomassen AD 26 oktober 2024

Met een levenslange liefde voor planten, tuin en natuur was de stap om het avontuur aan te gaan met de Verfplanterij achteraf gezien best logisch.

In 2024 is Femmy begonnen met de eerste workshops rondom verfplanten. Workshops met enthousiasme en plezier voor jong en oud.

De Verfplanterij werkt samen met lokale groene sociale ondernemers in en rondom Amersfoort, waaronder Land in Zicht, Cura di Flora, Huis Miereveld, Circulaire stadswerkplaats Amersfoort, Stichting Elisabeth Groen, Nieuw Mos voor de uienschillen 🙏 en is de Verfplanterij aangesloten bij de community Amersfoorts makers met een hart voor ♻️

“Wie je bent, is hoe en wat je maakt. Daar hoef je dus niks voor te doen, laat maar gaan, kom in een flow en een kunstwerk ontstaat’

Op de vraag, wat is kunst?

workshops

planteninkt

Planteninkt voor textiel

zaterdag 24 mei 2025 13.00-16.00

In deze workshop maken we planteninkt om toe te passen op katoen. Planteninkt is een watergebaseerde inkt, bevat geen schadelijke chemicaliën en is 100% te verantwoorden aan de natuur. We maken drie kleuren waarbij we zowel verse als droge planten gebruiken om inkt mee te maken. Ik neem je mee in het hele proces. De inkt gebruiken we om de katoenen stof te decoreren met stempels, penselen, sjablonen of een patroon te krijgen door de stof af te binden. Vervolgens gaan we de stof fixeren zodat de katoen gewassen kan worden en de inkt niet zal verdwijnen.

Er staan penselen, stempels en sjablonen, proeflapjes klaar om mee te experimenteren. Alle inkt die over is na de workshop wordt verdeeld en mag mee naar huis genomen worden.

€ 65 per persoon

Aanmelden kan door een mailtje te sturen naar femmy@verfplanterij.nl

Planteninkt voor papier

zaterdag 12 april 2025 13.00-16.00 -VOL-

zaterdag 21 juni 2025 13.00-16.00

We maken inkt om mee te schilderen op papier. De magie van planteninkt ervaren. Planteninkt is een watergebaseerde inkt, bevat geen schadelijke chemicaliën en is 100% te verantwoorden aan de natuur. We maken drie kleuren waarbij we zowel verse als droge planten gebruiken om inkt mee te maken. Tijdens de workshop leer je om zelf inkt te maken. Ik neem je mee in het hele proces, zodat je thuis ook je eigen planteninkt kan gaan maken. De kleuren die we tijdens de workshop maken, gaan we aan het eind van de workshop verdelen om mee naar huis te nemen.

Er staan penselen, kroontjespennen, stempels, sjablonen en verschillende soorten papier klaar om mee te experimenteren.

€ 60 per persoon

Aanmelden kan door een mailtje te sturen naar femmy@verfplanterij.nl

Natuurlijk verven

najaar 2025

Ontdek en ervaar de magie van natuurlijk verven. Laat je verrassen door de kleuren die de natuur ons geeft. We maken samen een verfbad. Een verfbad is een grote pan of teil met water met natuurlijke kleurstoffen. In deze workshop gebruiken we voorgebeitst katoen. Je leert een aantal technieken om je stof af te binden (Tie-Dye) en we maken beitsverf om meerdere kleuren uit een verfbad te halen. Tijdens de workshop zal ik je ook veel vertellen over de achtergrond van het natuurlijk verven. De kleur die we in de verfpan maken is elke workshop weer anders en afhankelijk van wat er op het moment aan plantmateriaal aanwezig is.

€ 85 per persoon

verfindepan

Groepen

 

Team-uitjes & andere feestjes

Voor een creatief uitje met collega’s, vriendinnen of familie kan je ook bij de Verfplanterij terecht. De locatie van de workshop is flexibel rondom Amersfoort. De workshops duren 2 tot 2,5 uur.

Je kan kiezen uit de volgende workshops:

  • bloem hameren
  • schilderen met planteninkt
  • stempelen met planteninkt

€ 50 per persoon, minimaal 6 personen

Aanmelden kan door een mailtje te sturen naar femmy@verfplanterij.nl